ماه ربيع‌الاول آميخته با خاطره غم‌انگيزي چون شهادت امام حسن عسکري(ع) و مطابق روايت معروف، ماه ميلاد مبارک پيامبر گرامي اسلام(ص) و حضرت صادق(ع)، هجرت پيامبر اکرم(ص) از مکه به مدينه، آغاز امامت پربرکت حضرت بقية اللّه(عج) و ماه رخداد واقعه عظيم «ليلة‌المبيت» است.

 اعمال و وقايع رخ داده در ماه ربيع‌الاول به عنوان سومين ماه قمري، به شرح زير است:

اعمال مشترک اول هر ماه

دعاي هنگام رؤيت هلال، خواندن سوره حمد، نماز اول ماه و روزه گرفتن، اعمال مشترک اول هر ماه قمري هستند که مي‌توانيد براي مشاهده شرح و کيفيت انجام آنها به نشاني اينترنتي زير مراجعه کنيد:

http://makarem.ir/prayer/?gid=217

اعمال مختص اين ماه

روز اوّل

علما گفته‌اند مستحب است، به شکرانه هجرت موفّقيت‌آميز رسول خدا(ص) اين روز را روزه بگيرند و صدقه و انفاق و احسان نمايند و همچنين زيارت آن بزرگوار، در اين روز مناسب است.

مرحوم «سيّد بن طاووس»، دعايي را براي اين روز در کتاب اقبال نقل کرده است.

روز دوازدهم

در اين روز دو رکعت نماز مستحب است که در رکعت اوّل بعد از حمد، سه مرتبه سوره «قل يا ايّها الکافرون» و در رکعت دوم بعد از حمد، سه مرتبه سوره «توحيد» خوانده شود.

روز هفدهم

اين روز مطابق نظر مشهور علماي اماميّه، روز ولادت رسول خدا(صلي الله عليه وآله) و همچنين ميلاد امام صادق(عليه السلام)است و روز بسيار مبارکي و داراي اعمالي است:

1) غسل؛ به نيّت روز هفدهم ربيع الاوّل.

2) روزه؛ که براي آن فضيلت بسيار نقل شده است، از جمله در رواياتي از ائمّه معصومين(عليهم السلام)آمده است: کسي که اين روز را روزه بدارد، خداوند براي او ثواب روزه يکسال را مقرّر مي‌فرمايد.

3) دادن صدقه، احسان نمودن و خوشحال کردن مؤمنان و به زيارت مشاهد مشرّفه رفتن.

4) زيارت رسول خدا(ص) از دور و نزديک؛ در روايتي از آن حضرت آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زيارت کند مانند کسي است که به هنگام حياتم به سوي من هجرت کرده باشد، اگر نمي‌توانيد مرا از نزديک زيارت کنيد، از همان راه دور به سوي من سلام بفرستيد (که به من مي‌رسد).

5) زيارت اميرمؤمنان، علي(عليه السلام) نيز در اين روز مستحب است با همان زيارتي که امام صادق(عليه السلام) در چنين روزي کنار ضريح شريف آن حضرت(عليه السلام) وي را زيارت کرد. براي خواندن اين زيات به آدرس زير مراجعه شود.

http://makarem.ir/prayer/?gid=301

6) تکريم، تعظيم و بزرگداشت اين روز بسيار بجاست، مرحوم «سيّد بن طاووس»، در اقبال، در تکريم و تعظيم اين روز به خاطر ولادت شخص اوّل عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبيّ اکرم(صلي الله عليه وآله) سفارش بسيار کرده است.

بنابراين، سزاوار است مسلمين با برپايي جشن‌ها و تشکيل جلسات، هرچه بيشتر با شخصيّت نبيّ مکرّم اسلام(ص)، سيره و تاريخ زندگي او آشنا شوند و از آن، براي ساختن جامعه‌اي اسلامي و محمّدي بهره کامل گيرند.

رخدادهاي اين ماه

شب اوّل

اين شب به نام «ليلة المبيت» مزيّن است، در اين شب يک حادثه مهمّ تاريخي واقع شد و آن اين که در سال سيزدهم بعثت، رسول خدا(ص) از مکّه به قصد هجرت به سوي مدينه، از شهر خارج شد و در «غار ثور» پنهان گرديد و امير مؤمنان علي(ع) براي اغفال دشمنان، فداکارانه در بستر رسول خدا(ص) خوابيد و مشرکان قريش که خانه رسول خدا(ص) را محاصره کرده بودند، به گمان آن که رسول خدا(ص) در بسترش آرميده است، تا صبح منتظر ماندند و چون صبحگاهان با شمشيرهاي برهنه به منزل آن حضرت هجوم بردند تا رسول اللّه(ص) را بکشند، علي(ع) را ديدند که از آن بستر برخاست! بدين سان، رسول خدا(ص) در فرصتي مناسب خود را از چنگال مشرکان قريش نجات داد و علي(ع) نيز با اين فداکاري، عشق و علاقه و برادري خود را نسبت به رسول خدا(ص)نشان داد؛ اين در حالي بود که هر زمان ممکن بود کسي را که در بستر خوابيده به قتل برسانند.

آيه شريفه «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ وَ اللّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبادِ; بعضي از مردمِ (با ايمان و فداکار) جان خود را در برابر خشنودي خدا مي‌فروشند؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است» در حقّ آن حضرت نازل شد.

سال هجرت رسول خدا(ص) مبدأ تاريخ مسلمانان است و تحوّلي عظيم در جهان اسلام روي داد.

روز هشتم

در روز هشتم ربيع الأوّل، سال 206، شهادت امام حسن عسکري(عليه السلام) طبق روايتي واقع شده است و از همان روز، امامت حضرت صاحب الزّمان، حجّة بن الحسن عجّل الله تعالي فرجه الشريف آغاز شد.

روز دهم

روز ازدواج رسول خدا(ص) با حضرت خديجه کبري(عليها السلام) است در حالي که رسول خدا(ص) 25 ساله بود و حضرت خديجه(عليها السلام)40 ساله. به همين مناسبت روزه اين روز به عنوان شکرگزاري مستحب شمرده شده است.

روز دوازدهم

اين روز مطابق نظر مرحوم شيخ کليني و مسعودي و همچنين مشهور ميان اهل سنّت، روز ولادت با سعادت نبيّ مکرّم اسلام(ص)است.

همچنين در اين روز، رسول خدا(ص) بعد از 12 روز که مسير راه ميان مکّه و مدينه را پيمود وارد مدينه گرديد. و نيز روز انقراض دولت بني‌مروان در سال 132 است.

روز چهاردهم

در سال 64 در چنين روزي، يزيد بن معاويه به هلاکت رسيد.

وي پس از سه سال و 9 ماه خلافت که همراه با جنايات عظيمي بود - که مهمترين آن واقعه کربلا و شهادت ابي عبداللّه الحسين(ع) و يارانش مي‌باشد - در سنّ 37 سالگي در منطقه «حوران» زندگي ننگينش به پايان رسيد؛ جنازه‌اش را در دمشق دفن کردند؛ ولي اکنون اثري از او نيست.

شب هفدهم

طبق روايات مشهور شيعه، شب ولادت حضرت خاتم الانبيا، رسول معظّم اسلام(ص) است و شب بسيار مبارکي است.

همچنين يکسال قبل از هجرت رسول خدا(ص)، در چنين شبي معراج آن حضرت صورت گرفت.

روز هفدهم

همان گونه که گفتيم مشهور ميان علماي اماميّه آن است که روز هفدهم ربيع الأوّل، روز ولادت با سعادت رسول خدا حضرت محمّد بن عبداللّه(ص) است و معروف آن است که ولادتش در مکّه معظّمه، واقع شده است و زمان ولادتش هنگام طلوع فجر، روز جمعه، سنه عام الفيل بوده است. (عام الفيل سالي است که ابرهه با لشکرش که بر فيل سوار بودند به قصد تخريب کعبه آمد، ولي همگي نابود شدند).

همچنين در چنين روزي در سال 83 هجري قمري، ولادت امام صادق(عليه السلام) واقع شده است و از اين جهت نيز بر اهمّيّت اين روز افزوده شده است.

ماه ربيع الأوّل گرچه آغاز آن آميخته با خاطره غم‌انگيز و اندوه‌بار شهادت امام حسن عسکري(عليه السلام)است، ولي از آن جا که ميلاد مبارک حضرت ختمي مرتبت رسول گرامي اسلام(ص) مطابق روايت معروف، در هفدهم اين ماه و طبق روايت غيرمعروف، در دوازدهم آن واقع شده و ميلاد حضرت صادق(ع) نيز در هفدهم اين ماه است، ماه شادي و جشن و سُرور است.

از آن جا که هجرت پيامبر اکرم(ص) که سرچشمه دگرگونيِ عميق در جهانِ اسلام و عزّت و شوکت مسلمين شد، و همچنين داستان «ليلة‌المبيت» در اين ماه واقع گرديده، و آغاز امامت پربرکت حضرت بقية اللّه (ارواحنا فداه) همزمان با شهادتِ پدر بزرگوارش نيز مي‌باشد؛ در مجموع از ماه‌هاي بسيار پربرکت و پرخاطره است، که سزاوار است، همه علاقه مندان مکتب اهل بيت(عليهم السلام) آن را ارج نهند و گرامي بدارند.

انتهاي پيام/ن